Cilt Lekesi Nedir ve Nasıl Oluşur?
Cilt yüzeyinde gözle görülür bir şekilde oluşan renk değişikliklerine cilt lekesi adı verilmektedir. Bu lekeler cildin genel tonundan daha koyu olabileceği gibi daha açık renkte de olabilirler. Genellikle alın çene ve yanak bölgesinde meydana gelen cilt lekeler yüzün daha mat ve pürüzlü görünmesine neden olmaktadır. Vücutta ise genellikle göğüs ve sırt bölgesi ile el üstünde ortaya çıkmaktadır. Cilt lekelerinin ileri dereceye varması insanların sosyal yaşamları üzerinde olumsuz rol oynamakla birlikte kendilerini kötü hissetmelerine neden olmaktadır. Yüksek oranda kimyasal içeren makyaj uygulamaları, yetersiz cilt temizlenmesi ya da ilerleyen yaş gibi sebeplerle ortaya çıkan cilt lekeleri farklı yöntemlerle tedavi edilebilir. Güneş lekesi gibi sebeplerle ortaya çıkan cilt lekelerinin tedavisinde cilt lekesine iyi gelen krem kullanımı olumlu sonuçların alınmasını sağlamaktadır.
Cilt Lekeleri Neden Olur?
Cilt lekelerinin meydana gelmesinde birçok farklı etmen rol oynamaktadır. Bu etmenlerin içerisinde en çok rastlanılan ve en çok cilt lekesine sebep olan etmen ise güneşin zararlı ışınlarına maruz kalmaktır. Güneş kremi kullanmadan ultraviyole ışınlarına maruz kalınması toplumda en sık görülen lekelenme çeşidi olmaktadır. Güneşin sebep olduğu bu cilt lekeleri genellikle kahverenginde olur. Bu rengi almasının temel sebebi ise güneşin yaymış olduğu zararlı ultraviyole ışınlarının melanin pigmentinin arttırmasıdır. Bunun yanında bazı kişilerde cilt lekeleri genetik sebeplere bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Güneşe bağlı olarak ortaya çıkan güneş lekelerinin giderilmesi için güneş kremi kullanımına dikkat edilmesi ve en iyi leke giderici krem kullanılması yeterli olmaktadır.
Ciltte lekelerin oluşmasına sebep olan bir diğer etmen ise kimyasal açısından yüksek oranlara sahip olan makyaj ve cilt bakım ürünlerinin kullanılmasıdır. Özellikle makyaj ürünlerinin temizliğinin tam olarak yapılmaması cilt lekelerinin oluşmasına neden olmaktadır. Diğer bir yandan solaryum gibi bronzlaşma işlemleri de cilt lekelerinin oluşma riskini arttırmaktadır. Cilt lekelerinin oluşmasında etkili olan diğer sebepler içerisinde sigara içmek, sivilce izleri ve aşırı strese bağlı kalmak gibi sebeplerde bulunmaktadır. Cilt lekesine iyi gelen krem sayesinde bu lekelerden de kısa süre içerisinde geçirilmesi mümkün olmaktadır.
Cilt lekelerinin oluşmasının arkasında birçok sebebin bulunduğunu daha önce de belirtmiştik. Bu sebeplerden birisi de androjen hormonu olmaktadır. Androjen hormonunun yüksek olduğu kişilerde yağ bezlerinden salınan sebum miktarı artar. Bu sebum cilt gözeneklerini tıkayan bakterilerin üremesi için uygun ortamı oluşturur. Bunun yanında premenopozal ya da menopoz gibi dönemlerde yaşanan hormonsal değişimlerde ciltte lekelerin meydana gelmesine sebep olur.
Cilt lekeleri denildiğinde genellikle akla kahverengi lekeler gelse de pembe, beyaz, mavi, sarı ya da mor gibi çeşitli renklerde de cilt lekeleri oluşabilmektedir. Lekelerin bu kadar farklı renklere sahip olması başta cilt hastalıkları olmak üzere böbreküstü bezi, tiroide bezi, demir metabolizma bozuklukları ve karaciğer gibi sistemik hastalıkların belirtisi de olabilmektedir. Bu sebeple de normalin dışında ortaya çıkan cilt lekeleri söz konusu olduğundan tedavisi için mutlaka uzman bir doktorla görüşülmesi gerekmektedir.
Cilt Lekesi Çeşitleri Nelerdir?
Cilt lekeleri temel olarak 6 farklı çeşide ayrılmaktadır. Bunların bir kısmı çevresel faktörler sebebiyle oluşmakla birlikte bir kısmı ise genetik sebeplerle ortaya çıkmaktadır. Bunun yanında hormonsal değişiklikler ya da çeşitli hastalıklar da farklı cilt lekelerinin ortaya çıkmasına neden olmaktadır.
Malezma
Hormon haklı cilt lekelerinden birisi olan malezma yüksek oranda östrojen hormonunun salgılanmasına bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Halk arasında gebelik lekesi olarak da bilinen malezma, doğum kontrol hapı kullanımı sonucunda da görülmektedir. Genellikle yanaklar, alın ve üst dudak bölgesinde ortaya çıkar. En iyi leke giderici krem ile kolaylık ve kısa süre içerisinde ortadan kaybolurlar.
Şarap Lekesi
Doğum lekesi olarak da adlandırılan şarap lekesi yeni doğan bebeklerin yaklaşık olarak dörtte birinde görülen damarsal bir anormallikten kaynaklanan bir sorundur. Genellikle okul çağına ulaşana kadar kaybolan bu lekeler genellikle boyun ve yüz bölgesinde görülür ve renkleri koyu mor ya da pembe olur.
Seboreik Keratoz
Halk arasında yaşlılık beni olarak da adlandırılan bu cilt lekesi türü orta ve üst yaştaki kişilerde sıklıkla görülür. Vücutta en çok görüldüğü yerler arasında göğüs, omuz, sırt ve yüz bulunmaktadır. Zaman içerisinde siyah ya da kahverengi ne dönüşme ihtimalleri bulunmaktadır.
Lentigo
Hem karaciğer hem de yaşlılık lekesi olarak adlandırılan lentigo, deride renk bozukluğu olarak ortaya çıkmaktadır. Çillerden daha koyu renge sahip olan bu lekeler özellikle sırt, göğüs, elin üst bölgesi, yüz ve omuz bölgelerinde görülmektedir
Çiller
Özellikle açık tenli kişilerde ortaya çıkan çiller hayatın erken döneminden itibaren belirmeye başlar. 40 ile 45 yaş arasında tamamen ortadan kaybolan çiller özellikle güneşe maruz kalınması durumunda artar. Sağlık açısından hiçbir risk taşımayan çiller bazı dönemlerde kişilerin rahatsız olmasına neden olabilmektedir.